เทพเจ้าของจีนมีจำนวนมากและหลากหลาย สะท้อนความเชื่อผสมผสานทั้ง “ศาสนาเต๋า” “พุทธศาสนาแบบจีน” และ “ลัทธิบูชาบรรพบุรุษ” ที่ฝังรากลึกในสังคมจีนมายาวนานกว่า 2,000 ปี โดยเทพเจ้าต่างๆ จะมีบทบาทเฉพาะด้าน เช่น การปกป้อง การนำโชค สุขภาพ ฯลฯ
🏮 ประเภทเทพเจ้าจีนที่สำคัญ
1. เทพเจ้าฟ้าดิน
| เทพเจ้า | ความเชื่อ / หน้าที่ |
|---|
| เง็กเซียนฮ่องเต้ (玉皇大帝) | เทพสูงสุดของสวรรค์ เป็นประมุขของเทพทั้งปวง |
| เทพเจ้าดิน (ตี่จู่เอี๊ยะ / 土地公) | เทพประจำบ้าน-สถานที่ บูชาเพื่อให้คุ้มครองที่อยู่อาศัย |
| เทพฟ้า (เทียนกง / 天公) | เทพบิดาแห่งสวรรค์ ชาวจีนไหว้เทียนกงช่วงตรุษจีน |
2. เทพเจ้าแห่งโชคลาภและการเงิน
| เทพเจ้า | ความเชื่อ / หน้าที่ |
|---|
| ไฉ่ซิงเอี๊ยะ (财神) | เทพแห่งโชคลาภ การเงิน การค้าร่ำรวย บูชาในคืนตรุษจีน |
| กวนอู (关公) | เดิมเป็นแม่ทัพในยุคสามก๊ก เป็นเทพแห่งความซื่อสัตย์ ความยุติธรรม และโชคลาภ |
| เทพจี้กง (济公活佛) | พระอรหันต์แปลกๆ ที่คุ้มครองผู้ศรัทธาให้พ้นภัย มีบุญแต่ทำตัวติดดิน |
3. เทพเจ้าแห่งสุขภาพ การปกป้อง
| เทพเจ้า | ความเชื่อ / หน้าที่ |
|---|
| ฮั่วท้อเซียนซือ (华佗) | แพทย์ในตำนาน เป็นเทพแพทย์รักษาโรค |
| แปะกง (白公) | เทพคุ้มครองและรักษาโรค (นิยมมากในไทย) |
| ไท่ซั่งเหล่าจวิน (太上老君) | นักปราชญ์เต๋า เป็นเทพแห่งเต๋า มีพลังในการปกป้อง |
4. เทพแห่งทะเลและการเดินทาง
| เทพเจ้า | ความเชื่อ / หน้าที่ |
|---|
| เจ้าแม่ทับทิม (媽祖 / เทียนโหวเซี่ยบ้อ) | เทพแห่งท้องทะเล คุ้มครองคนเดินเรือและผู้อพยพ |
| เจ้าแม่กวนอิม (觀音菩薩) | เทพเจ้าหญิงแห่งความเมตตา ช่วยเหลือทุกข์เข็ญ (ถือเป็นพระโพธิสัตว์ในพุทธศาสนาแบบจีน) |
5. เทพเจ้าบรรพบุรุษและวีรบุรุษ
| เทพเจ้า | ความเชื่อ / หน้าที่ |
|---|
| บรรพบุรุษ (祖先) | ลูกหลานชาวจีนจะบูชาบรรพบุรุษที่ล่วงลับ ถือเป็นหน้าที่สำคัญ |
| เทพเจ้าตระกูล / แซ่ | บางแซ่มีเทพประจำแซ่ (เช่น สมาคมแซ่ลิ้ม มีวิหารบรรพชน) |
🧧 ความเชื่อสำคัญเกี่ยวกับเทพเจ้า
- เทพเจ้าจีนมีหลายองค์ที่ “มีต้นกำเนิดจากคนจริงในประวัติศาสตร์” แล้วถูกยกเป็นเทพ
- ความสัมพันธ์กับเทพเจ้า = ต้อง “บูชา-เคารพ-ทำความดี”
- หลายบ้านจะมี “หิ้งเทพเจ้า” หรือ “ศาลเจ้าจีน” เพื่อไหว้ในโอกาสต่างๆ เช่น ตรุษจีน, สารทจีน
- การตั้งชื่อร้านหรือบริษัทของคนจีนก็มักมีอิทธิพลจากเทพเจ้า เช่น “ไฉ่ซิงเฮง” = ขอให้ค้าขายร่ำรวย
